Open menu


Koudebruggen en thermische bruggen

Koudebruggen Funderingsdetails
Thermische bruggen Spouwankers
Voorkom ze bij kozijnen Ophangsystemen
Passieve kozijnen  
Geometrische bruggen  
Constructieve bruggen  

Koudebruggen

Een koudebrug is een plek in de constructie waar de warmte van binnenuit sneller ontsnapt waardoor aan de binnenzijde plaatselijk koude oppervlakken ontstaan. Het lijkt dan alsof de kou naar binnenkomt.

De warmteweerstand is daar lager. Omdat het daar kouder wordt heb je er kans op condensatie en schimmelvorming. Als de constructie onderbroken wordt ontstaat er vaak een koudebrug. Zie linker plaatje. Ook als delen door een slordigheid minder geisoleerd zijn krijg je een koudebrug (het rechter plaatje). 

koudebrug2

In een koudebrug gaat vaak de meeste warmte verloren door geleiding. In de koudebrug wordt dan warmte onttrokken van de omgeving waardoor die kouder wordt dan de rest. 

koudebrug3

Het maakt ook uit waar zich het ontbreken van isolatiemateriaal zich bevindt. 

koudebrug4
In de eerste situaltie is het binnen 20 graden en buiten -10. Door de koudebrug is de temperatuur van de muur dan 11,4 oC. In het middelste plaatje is de muur dan 9,8 oC aan de binnenkant en in het derde plaatje 1,5 oC. 

Bij een bestaand gebouw kunnen deze in kaart worden gebracht door het maken van infrarood opname waarbij de temperatuur in kleur wordt vertaalt

koudebrug2
De thermische kwaliteit wordt bepaald met de zogenaamde f-factor ofwel de oppervlakte temperatuurfactor. 
f = (To – Te) / (Ti – Te)
To = Temperatuur oppervlakte (de laagste aan de binnenzijde van de constructie)
Te = Temperatuurexterieur (de buitentemperatuur)
Ti = Temperatuur interieur (de binnen temperatuur)

Hoe hoger de f-factor des te beter de thermische isolatie van de constructie en hoe minder kans op condensatie.

Voor een woning geldt de eis f >= 0,65 en voor andere gebouwen f >=0,65

Naast het warmteverlies door vlakken (dichte gevelelementen en kozijnen) gaat ook warmte verloren bij de aansluitingen van twee of meer constructie-elementen.

 

 

 

 

 

Hier onder een f-factor berekening van een niet geisoleerde hoek. 

f factor

Hier onder een berekening van de f-factor in een geisoleerde hoek.

f factor2

De lineaire warmtedoorgangscoëfficiënt (W/(m·K)) geeft het energieverlies in watt per strekkende meter aansluiting per graad temperatuurverschil en heeft dus invloed op het transmissieverlies van de woning.

Lijnvormige warmteverliezen zijn geen koudebruggen. Natuurlijk kan een lijnvormig warmteverlies zo groot zijn dat er een koudebrug ontstaat, maar dan is het een ontwerp- of bouwfout.

koudebrug

 

Op een koudebrug ontstaat snel oppervlaktecondensatie. De constructie wordt dan vochtig, wat een goede voedingsbodem is voor schimmels en huisstofmijt. Vocht kan ook schade veroorzaken zoals verkleuringen.

Een koudebrug is een plaatselijke onderbreking of een plaatselijke vermindering van de isolatielaag in de scheidingsconstructie door een materiaal met een hoge warmtegeleidingscoëfficiënt (λ-waarde).

Daardoor is de temperatuur van het binnenoppervlak bij de koudebrug lager dan eromheen.

Op dit koude oppervlak kan vochtige binnenlucht condenseren. Bij een koudebrug is niet het warmteverlies het grootste probleem, omdat het oppervlak als regel klein is en het warmteverlies dus ook.

 Thermische brug

T1
Een thermische brug is een relatief klein deel van de gebouwschil waar de binnenoppervlaktetemperatuur lager is. Dit komt door een onderbreking van de isolatielaag, door een veranderingen van de dikte van de isolatie of door geometrische verandering ter plaatse van de aansluiting van verschillende scheidingsconstructies.

De effecten van een thermische brug zijn:
• Een verhoogde kans op condensatie door de lagere binnenoppervlaktetemperatuur;
• Een plaatselijk (relatief) hoger warmteverlies. 

 

 

Voorkom een koudebrug bij kozijnen 

Bij bestaande kozijnen is vaak gebruik gemaakt van een neuslatei. Vaak zijn de kozijnen geïsoleerd en zit er enkel glas in. In dergelijke kozijnen is het glas het koudste deel. Daardoor kan er sprake zijn van een koudebrug. Die koudebrug los je op door een nieuw kozijn te plaatsen.

Na plaatsing van alleen een kozijn met dubbel glas wordt de gevel het koudste deel, als deze nog niet is geïsoleerd. Je hebt een nieuwe koudebrug waardoor schimmel kan ontstaan.

Voorkom een nieuwe koudebrug:

Isoleer bij het plaatsen van kozijnen met dubbel glas ook de gevels.

Let op! 
 
Dit detail voldoet niet aan alle voorschriften. Bij een bouwaanvraag is een ontheffing nodig! 

r19
Aansluiting betonlatei boven kozijn, hier is de neuslatei goed ingepakt  Bron: SBRCURnet, Referentiedetails

Isoleren door toepassing van een passief kozijn 

Steeds vaker worden zogenaamde passieve kozijnen toegepast. Dit zijn kozijnen met een stuk isolatie erin.

Het kozijnprofiel uit het voorbeeld is opgebouwd uit gevingerlast gelamineerd lariks met in de kern van het profiel een verlijmde isolatielagen van purenit.

r20
Bron: Passief kozijn.

Geometrische thermische bruggen

Een thermische brug is een deel van de gebouwschil waar meer warmte doorheen gaat dan door de omringende constructie.
Er wordt onderscheidt gemaakt in geometrische en constructieve thermische bruggen. Geometrische thermische bruggen ontstaan door de vorm van het gebouw, wanneer de buitenschil aan de buitenkant (koude oppervlakte) groter is dan aan de binnenkant (warme oppervlakte), zoals bij een uitwendige hoek.

thermischebrug

Constructieve thermische bruggen

Constructieve thermische bruggen ontstaan door constructief noodzakelijke onderbrekingen van de isolatie, wanneer de isolatie niet sterk genoeg is om krachten op te vangen.

Thermische bruggen worden onderscheiden in
lineaire of lijnvormige thermische bruggen, Ψ (psi) in W/mK, bijvoorbeeld een uitkragende vloerplaat, en
puntvormige thermische bruggen, χ (chi) in W/K, bijvoorbeeld een spouwanker.

Een thermische brug kan tot veel warmteverlies leiden. Soms is een thermische brug onvermijdelijk. Optimaliseer het detail dan zo ver dat de binnenoppervlaktetemperatuur niet te laag wordt en het risico op condens- en schimmelvorming nihil is. Houd bij zeer goed geïsoleerde gebouwen een temperatuurfactor fRsi=0,25 m²K/W aan van groter dan 0,70.

 thermischebrug2

Op deze warmtebeeldopname zie je een uitwendige hoek van een buitengevel van binnenuit. Wat is de oorzaak van de koude hoek?

valsespouw 

Deze lage temperaturen duiden op gebrekkige isolatie met een valse spouw.

Funderingsdetails

Een thermische onderbreking tussen koude funderingsbalken en opgaande gevel is mogelijk met een kimstrook van isolerend materiaal zoals bijvoorbeeld schuimglas, gasbeton of holle baksteen. Het isolerende materiaal moet bestand zijn tegen de druk- en schuifkrachten van de constructie en tegen vorst en water.

funderings

Een verloren funderingsrandbekisting voor betonnen plaatfundering. De uitkraging buiten de gevellijn werkt als horizontale vorstrand. Bevriezing t.p.v. de constructieve zone is daarmee uitgesloten. De thermische brug van de aansluiting op de opgaande gevel is minimaal. Daarnaast spaart bouwen zonder kruipruimte energie omdat de bodem onder het gebouw warmte vasthoudt.

 funderings2

Spouwankers en isolatiepluggen

Spouwankers vormen een constructieve verbinding tussen binnenspouwblad en buitenspouwblad en houden tevens, net als isolatiepluggen, de spouwisolatie op zijn plek. Elke doordringing van de isolatie vormt een puntvormige thermische brug. Goed geleidende materialen moeten daarvoor zoveel mogelijk worden vermeden, bijvoorbeeld door toepassing van al dan niet glasvezelversterkte kunststof en roestvast staal in plaats van verzinkte staal.

isolatiepluggen

Isolatiepluggen met kunststof-doppen, bron: Azimut Bouwbureau

Bij toepassing van goed geleidende materialen is het aan te raden deze niet in een lijn van buiten naar binnen door de isolatie te laten lopen. Voorbeeld: een verzonken ankerplug of regelwerk kruislinks met kleinere afmetingen. Ook moet de hoeveelheid doordringingen tot een minimum worden beperkt. Twee doordringingen lekken daarbij meer energie dan één met een dubbele sterkte. Dat komt door het 3-D-effect van een puntvormige thermische brug.

Ophangsystemen voor gevelafwerking

De ophangconstructie van gevelafwerkingen doordringt vaak de isolatielaag. Hierbij gelden dezelfde principes als bij spouwankers:
- Gebruik materialen die minder goed geleiden;
- Laat goed geleidende materialen niet doorlopen;
- Beperk het aantal doordringingen, een dikke anker is beter dan 10 kleine.

 gevel

 Borgh facafix, ophangsysteem voor ophanggevels. Bron: BouwNext

 

%MCEPASTEBIN%