Open menu

 Domotica

Inleiding Draadloze systemen
Voordelen PowerLine systemen
Nadelen Centrale systemen
Wat kan je er allemaal mee Decentrale systemen
Veiligheid beveiliging Gesloten systemen
Multifunctioneel gebruik Open systemen
Comfort Domotica in de zorg
Energieverbruik Cursus
Powerquality  Programmeertaal
Componenten Alles over één UTP
Buss systemen  

Inleiding

Domotica draait om de integratie van technologie en diensten, ten behoeve van een betere kwaliteit van wonen en leven.

Bij domotica draait het dus niet alleen om integratie van techniek en bediening in de woning, maar ook om de dienstverlening van buitenaf naar de woning. 

Domotica houdt in dat sensoren instaan voor de bediening van actuatoren door tussenkomst van een processor of controller of computer. Domotica zijn de mogelijkheden van de industriële bedrijfsautomatisering toegepast op een woning.

domotica
Dit plaatje is van http://domoticametzorg.com/ 

Voordelen

Met behulp van domotica is energie te besparen. Vandaar dat het een interessante richting is in de duurzame installatie- en elektrotechniek.

Je smart huis kan bevatten
- automatische gordijnen
- smart phones
- home entertainment
- massive open online courses (educatie)
- automatisch openende garagedeur
- automatisch parkerende auto in de garage
- licht dat zelfstandig werkt
- camera beveiliging
- veiligheid(ssloten)
- energieopslagstsyemen (accu's)
- auto sprinklerinstallaties
- home automation

Nadelen

Nadelen: voor de meeste diensten moet je online registreren. Je hebt een koud huis als de internetverbinding wegvalt. Wat te doen met de oppas, andere gezinsleden, gasten..

Wat kan je met domotica?

M.b.t. smart buildings het onderstaande

P1140521

Er bestaan allerhande sensoren voor
- aanwezigheid
- geluid
- licht
- CO2
- temperatuur
- luchtvochtigheid








P1140523
Die sensoren kunnen de gebruiker helpen bij
- onderhoud
- beveiliging
- ruimte planning
- klimaatbeheersing
- gezondheid en veiligheid
- lucht- en lichtbeheersing








P1140524Waardoor je
- optimaal met kosten om kan gaan
- je zeker bent van je onderhoud
- je productiviteit omhoog gaat
- de prijs van het gebouw omhoog gaat
- de energiekosten omlaag gaan
- gezondheid en veiligheid gemonitord kunnen worden

Dit heeft een effect op duurzaamheid.






P1140525Een slim gebouw werkt met
- slimme klimaatcontrole
- smart building apps
- smart enrty (toegang)
- smart lighting (licht)
- smart polsbandje
- smart zonwering

 

 

 

 

 

Veiligheid en beveiliging

alarmDomotica met betrekking tot veiligheid is erg breed. Voorbeelden van toepassingen zijn: rook en brandmelders die doorgeschakeld worden naar een centrale bij brand. Of koolmonoxidemelders die ramen automatisch openen en ketels uitschakelen indien er een te hoge concentratie koolmonoxide wordt gemeten.

Andere voorbeelden van veiligheidsdomotica izjn inbraakdetectie met doormelding, intercom, alarmsystemen en rolluikbesturing. Ook persoonlijke alarmering zoals valdetectie met doormelding naar een centraal systeem valt hieronder.
 
 
Multifunctioneel gebruik

De toegang van een woning kan middels domotica worden geregeld. Zorgverleners, mantelzorgers, familieleden kunnen middels domotica toegang verschaft worden tot de woning. Tegelijkertijd is dit ook een veiligheidstoepassing van domotica!

alarm2

Comfort

Met betrekking tot comfort zijn de laatste jaren grote stappen gemaakt. Met de opkomst van draadloze technieken kan een huis op afstand bediend worden. Buiten het huis kan bijvoorbeeld de verwarming of de airconditioning aangezet worden. Daarnaast kan domotica gebruikt worden voor het dimmen of hoger zetten van verlichting. Ook is monitoring op afstand steeds normaler.

comfort

Energieverbruik

Om het energiegebruik te reduceren, zijn er domotica-oplossingen beschikbaar. Het centraal uitschakelen van alle energiegebruikers als de bewoner de woning verlaat is een eenvoudig voorbeeld. Monitoren van energie in huis is een ander mooi voorbeeld van een energie bewustere houding van de bewoners.

Domotica-systemen hebben dus ook meerwaarde bij de verduurzaming in de bouw, door inzicht in verbruik en de mogelijkheid alles centraal te kunnen regelen. 

Powerquality en EMC (Elektro Magnetische Compatibiliteit)

Stroomketens in elektrische installaties kunnen worden beïnvloed door de aangesloten apparaten. Daarnaast zijn er apparaten die elektromagnetische velden genereren die op hun beurt apparaten kunnen beïnvloeden. Een bekend voorbeeld is de uitval van je wifi verbinding in de buurt van een babyfoon.
Lichten kunnen gaan knipperen. Sensoren kunnen uitvallen.  

Alles over powerquality staat hier.

Componenten

Behalve een groot aantal aanbieders van domotica systemen, heb je ook te maken met de verschillende uitvoeringen daarvan. Een domotica systeem bestaat uit verschillende componenten die met elkaar communiceren:

  1. Bussystemen;
  2. Draadloze systemen;
  3. PowerLine systemen.
Daarnaast heb je nog te maken met hoe de technische ruimte is ingericht. Dit kan op twee manieren:
  1. Centrale systemen;
  2. Decentrale systemen.
Bij deze uitvoeringen gaat het vooral om de manier waarop de verschillende componenten met elkaar communiceren (informatie uitwisselen). Uiteraard bestaan er ook combinaties van deze uitvoeringen.
 

Om alle systemen (verlichting, rolluiken, cv, etc.) binnen de domotica-installatie met elkaar te kunnen laten communiceren, staan zij via een bus met elkaar in verbinding. Dit systeem komt vaak voor bij bestaande huisinstallaties.  

De bus bestaat bij een bedrade uitvoering over het algemeen uit een kabel met minimaal 2 draden waar alle sensoren en actoren op worden aangesloten.
 
Vaak wordt een extra busbedrading naast de sterkstroomleidingen aangelegd. In de tekening zie je dat de verlichting en de wandcontact-dozen via de centraaldozen op het 230 V lichtnet zijn aangesloten.
 
Bus
De extra bedrading (de dunne leidingen tussen de schakelaars) van het bussysteem gaat naar de sensoren (wandschakelaars, windmeter, etc.), actoren en andere intelligente modules in de meterkast.
 
Elke geschakelde verbruiker krijgt in een domotica-installatie een eigen schakeldraad naar de meterkast. De schakeldraden van de verbruikers binnen dezelfde groep mogen in één installatiebuis worden opgenomen. Er bestaat voor het maximaal aantal aders per buis geen richtlijn meer. Wel moeten we ervoor zorgen dat de draden er nog wel in passen.
 
draadloos
 
Bij domotica wordt voor het communiceren tussen componenten naast bedrade (bus) ook draadloze componenten (media) gebruikt.  
 
De RF-zender (Radio Frequentie-zender) zendt over het algemeen naar de RF-ontvangstmodule, die meestal in de meterkast naast de andere intelligente modules (actoren) op de bus is aangesloten.
 
RF-zenders zijn er als afstandsbedieningen en als plakschakelaars. Nadeel van dit systeem is de batterij, na 6 tot 12 maanden kan opeens de batterij leeg zijn. Zorg er dus voor dat je altijd batterijen op voorraad hebt.
 
De RF-ontvangstmodule herkent meerdere RF-zenders (bv. schakelaar) met elk hun eigen functies. Je hebt dus per installatie maar één ontvangstmodule nodig.
 
Radiogolven gaan door deuren en muren. Hierbij moet je wel rekening houden dat obstakels de signalen dempen. Dit geeft een verkleining van de te overbruggen afstand. Gewapend beton verzwakt de signalen daarbij het sterkst. Buitenshuis is het zendbereik 50-80 m, terwijl dat binnenshuis maar 20-30 m bedraagt. 
 
 
Naast de communicatie via draden (bus) en RF, is het gebruik van PowerLine het medium bij uitstek om de informatie tussen de componenten via het elektriciteitsnetwerk met elkaar te delen. Je kunt daarbij aan huishoudelijke apparatuur als wasmachines denken. Met een PowerLine adapter kan je zelf en zonder al te veel extra kennis, veel componenten en apparaten met elkaar verbinden. Deze zijn eenvoudig in elektronicawinkels en online te verkrijgen.
Powerlinepowerline2
Hiermee kunnen huisautomatiseringsproducten (zoals verwarming, licht en beveiliging) in bestaande installaties zonder extra dure bekabeling worden aangelegd. PowerLine gebruikt de bestaande elektriciteitsdraden om de verschillende componenten met elkaar te verbinden. Dat kan met speciale PowerLine adapters. Deze functie is belangrijk voor huisautomatisering, omdat je hiermee componenten en systemen eenvoudig zelf kan aanbrengen, verplaatsen en verwijderen.

 
Centraal betekent: in het midden gelegen. Centraal betekent dat de programmeersoftware naar een centrale module in het domotica systeem wordt ge-upload en opgeslagen.
Een goed voorbeeld van een centraal domotica-systeem is Niko Home Control. Met dit systeem bedien je heel eenvoudig de verlichting, verwarming, ventilatie of rolluiken. Bij Niko Home Control is de controller dus de centrale module.
 
Dat kan centraal via een touchscreen of smartphone, maar ook via domotica schakelaars.
 
Na installatie van de componenten wordt het systeem geprogrammeerd tot een werkend geheel. Dit gebeurt meestal met een programma dat je op een computer kunt installeren en waarmee je ook gelijk het ontwerp kunt maken. 

 Centraal

Decentrale systemen

Bij een decentraal systeem beschikt elke deelnemer over een eigen stukje elektronica (microprocessor en geheugen). 

De actoren om verlichting of rolluiken aan te sturen bevinden zich voor de verlichting, meestal in een plafond/centraaldoos en voor het rolluik in een inbouwdoos, dichtbij aangebracht in de muur of het plafond.
 

Een voorbeeld van een decentraal systeem is het domotica-systeem KNX. Meer dan 400 fabrikanten hebben KNX componenten. Een daarvan is het syteem van Hager onder de naam tebis KNX.

Tebis maakt gebruik van zowel bedrade als draadloze communicatie. Draadloze communicatie wordt ingezet als er geen mogelijkheid is om buskabels aan te leggen en/of als de plaats van bediening wisselt.
 
Decentraal
Bij domotica-oplossingen wordt veel gebruik gemaakt van actoren die je eenvoudig in een inbouwdoos kunt monteren. Voordeel is het ontbreken van lange schakeldraden naar de meterkast. Bij dit soort actoren moet je wel ‘vertellen’ wat hij moet doen. We noemen dit inleren.
 
Als je in een ruimte of ruimtes die dicht bij elkaar liggen meerdere schakelaars en actoren hebt, moet je deze op elkaar afstemmen. Welke actor moet op welke schakelaar reageren? Meestal is dat eenvoudig in te stellen maar je moet het wel doen.
 
Gesloten systemen
 
Fabricanten van gesloten systemen hebben de onderdelen zo ontwikkeld, dat alle modules en componenten zonder problemen op elkaar aansluiten.  
Uitwisseling met onderdelen van andere fabrikanten is daarbij niet mogelijk. 
In sommige gevallen levert de fabrikant van het gesloten systeem wel interfacemodules om vreemde modules te kunnen mixen.  
Zo’n interface is zeker noodzakelijk om met o.a. alarmcentrales en zorg meldsystemen te kunnen communiceren.  
Bekende fabrikanten van gesloten domotica-systemen zijn Niko Home Control, Prowork, iLight, IRS, Domestia, Eaton, PEHA, Elbo, etc.
 
 
Open systemen kenmerken zich doordat meerdere fabrikanten modules ontwikkelen met protocollen die zij onderling kunnen delen.   
Het meest bekende open systeem is KNX standaard (of Konnex, voorheen EIB). KNX maakt gebruikt van een bedrade, draadloze en PowerLine bus systemen..
Bekende fabrikanten van open domotica systemen zijn Siemens, Berker, Merten, Gira, ABB, Hager, etc.
 
Domotica in de zorg
 
Voor ouderen (senioren) en mensen met een beperking komt met domotica de zorg en de kwaliteit van het leven op een hoger plan. Het verhoogt bij ouderen de zelfstandigheid en verlaagt de afhankelijkheid van zorginstanties.
Dankzij domotica kunnen ouderen langer zelfstandig blijven wonen.
 
Voor elektrotechnische installateurs en zelfstandigen (ZZP) liggen hier enorme kansen. Met alle kennis die zij hebben en de systemen die op de markt beschikbaar zijn, kunnen zij bestaande installaties in functionaliteit aanpassen en dus verbeteren.
 
Een woning uitgerust met de juiste domotica-functies wordt een slimme woning. Waarin veiligheid, comfort, multifunctioneel gebruik en energiebeheer optimaal zijn uitgevoerd. 
 
Meer hier over zie hier.
 

Een cursus over domotica is te vinden op de onderstaande site. Klik op de foto en je gaat er naar toe.

induteq

De programmeertaal

De smartphone en de programmeertaal IFTTT If This Then That) hebben het in een stroomversnelling gebracht.
B.v een bewegingssensor op een ruit voelt dst de ruit wordt ingeslagen en laat de alarmsirene af gaan. If this, tha that.
Er bestaat een www.website domoticavergelijken.nl. Somfy (voor b.v. garagedeuren) d-link, devolo. 

UTP-kabels

Het zou het mooiste zijn als door een huis of gebouw één UTP kabel loopt voor

- Data, vast/wireless..
- Video, camera bewaking , IPtv, weblectures..
- Toegangscontrole, sluitsystemen
- Aansturing GBS ( temp, CO2. luchtvochtigheid licht beweging )
- Licht (LED) -Switch poort kan 60 watt leveren !!

Om uptime te garanderen was het datanetwerk al redundant en voorzien van een UPS:
Waarom die UPS (batterij) niet overdag opladen via zonnepanelen e.d. en ‘s avond gebruiken voor led verlichting via POE (Power over Ethernet) 

Video IP-NDI standaard (Network Device Interface)

WiFi, Locatie bepaling, roostering, CO2 en eduroam

Locatie “mac adres “ in gebouw koppelen aan rooster.
Efficiënt roosteren
Bezoek college
Verkeersstromen in gebouwen
BHV
CO2 , Temperatuur, Licht , koppelen
Gezondheid in gebouw
Invloed op leerprestaties , digitaal toetsen
IOT sensor koppelen aan mac adres –IP Adres
4(5)G netwerk koppelen aan eduroam

De sensoren en wifi's kosten bijna niets meer en je kan er heel veel mee.

Specifications ERS Size 86x86x26mm LoRa Alliance Certified, Approx. range 8km
(LoRa™ modulation SF10)
Temperature, Humidity, CO2 (optional), Light, Motion (PIR), NFC for easy configuration
Battery life 10 years (depending on interval) 

Het boek "Duurzame techniek"voor het MBO (zie www.huisvantechniek.nl) gaat in op

Domotica
- Bussystemen
- Draadloze systemen
- Programmering

Gebouwenbeheerssystemen
- Opbouw GBS
- Beveiliging GBS

Communicatie

- het BACnet systeem
- Het LONWorkssysteem
- Het KNX systeem

Klimaatinstallaties
- Oplevering en onderhoud klimaatinstallaties

 

%MCEPASTEBIN%