Open menu


1.3. Water en voedsel.

De video



De tekst

In veel droge streken heeft de natuur maar geringe draagkracht. Er kunnen maar weinig mensen wonen om aan genoeg voedsel te komen. Als in die gebieden teveel dieren grazen wordt alles kaalgevreten. Daarna zal de wind vruchtbare grond wegblazen. Als boeren geen geld hebben voor mest of water, zullen landbouwgronden steeds armer worden en uiteindelijk niets meer opbrengen.

(Drink)water

Water is de eerste levensbehoefte. Zonder water ben je in drie dagen dood. Er wordt vaak te royaal met water omgegaan en het water is niet gelijk verdeeld over de aarde. In droge gebieden is er te weinig water. Als daar ook nog eens te veel mensen wonen krijg je waterstress. Een permanent tekort. Als meer water wordt verbruikt dan er in neerslag valt krijg je uiteraard ook problemen. De laatste jaren begnnen we in Nederland ook waterstress te krijgen door de droge en warme zomers die steeds meer voorkomen.

Watervervuiling

Daarnaast wordt het water ook vaak vervuild door (open) riolen, overmatig gebruik van bestrijdings- en schoonmaakmiddelen, lozingen van bedrijven en  burgers, dumpen van plastic etc. De vervuiling komt in de algen en het kleine waterleven. Van daaruit komt het in vissen en uiteindelijk eten wij die weer. Dan krijgen we de rekening gepresenteerd. We moeten dus zien te werken met stoffen die niet schadelijk zijn en die de natuur niet aantasten. Of er voor zorgen dat er gezuiverd wordt of dat de stoffen niet in de natuur terecht kunnen komen.

   Waterproblemen

Kaart van de wereld waarop te zien is waar te weinig water aanwezig is (rood), waar problemen beginnen te ontstaan (roze) en waar geldgebrek er toe leidt dat de watervoorziening slecht is (paars). 

Opdracht 1.3.1.

Geef vier manieren aan waarop je water kan besparen thuis. Je kan ook kijken naar de waterpagina op deze site.

Opdracht 1.3.2.

Hoe wordt er op je (toekomstig)werk naar water gekeken.

a. Probeert men water te besparen ? Hoe ? En zo niet, heb je dan ideeen hoe dat wel kan ? Beschrijf dat. Wees er creatief in.
b. Probeert men water schoon te houden of schoon te (laten) maken ? 

b.v. vloeistofdichte vloeren, wateropvang, vetputten, ect. Laat men geen vuil water de omgeving in lopen maar gaat alles via het riool en volgens de wetgeving op dit gebied. Kan het beter en zo ja hoe dan ?  Is een eigen waterzuivering een optie ? Wat is de wetgeving op dat gebied ?

c. Probeert men te werken met stoffen die niet schadelijk zijn voor het water ?

Vraag dat na. Kijk b.v. naar schoonmaakmiddelen of oplosmiddelen. Zijn die milieuvriendelijk ? Zijn ze te vervangen door milieuvriendelijke middelen ?  

Zeespiegelstijging

Door de opwarming van de aarde smelt sneeuw en ijs. Daardoor stijgen de zeespiegels. Ook doordat water uitzet als het warmer wordt. Honderden miljoenen mensen leven langs de kust. Dat gaat dus problemen opleveren. Daarbij ligt een deel van Nederland onder de zeespiegel.
Hoe is dat voor jouw huis ? Kijk hier vul je postcode in en bekijk wat voor risico je loopt. Meer zie hier.

Voedsel

De video



De tekst

Wereldwijd is er (nog) genoeg voedsel. In rijke landen hebben de gronden vaak een grote draagkracht. Daarbij gebruiken rijke landen moderne landbouwmethoden. De bevolking groeit er niet zo snel als in arme landen. Er bestaan vaak overschotten aan melk, vlees en graan. Het transport er van is ook niet zo'n probleem dus kan men het goed exporteren. Daarbij kunnen rijke landen vaak vanalles in arme landen (op)kopen. De Amerikanen kopen mais uit Brazilië voor hun runderen. Die kunnen er meer voor betalen dan arme Brazilianen.

In Nederland houdt men kippen, koeien en varkens. Miljoenen. Het voer komt uit derde wereld landen. De stront blijft hier achter en die zou eigenlijk terug moeten naar de derde wereld zodat hun bodems vruchtbaar blijven. Dat gebeurt niet. Vandaar dat we hier een mestoverschot hebben waar men eigenlijk geen raad mee weet. Er wordt te veel mest uitgereden. Het stinkt en met de wind waaien de dampen de natuurgebieden in. Die kunnen daar niet goed tegen. Veel bijzondere planten groeien in voedselarme gebieden. Ze zijn aangepast aan te overleven met weinig voeding. Als de weilanden bemest worden waait een deel van de mest de natuurgebieden in en wordt de grond voedselrijk. De prachtige plantengroei verdwijnt dan en er komen bramen en  brandnetels voor in de plaats. Hierdoor neemt de biodiversiteit af.  

P1030714
In de derde wereld worden de bodems steeds armer en brengen steeds minder op. Zo putten we de bodems uit en dat gaat natuurlijk verkeerd. Voor iedere kilo vlees hebben de dieren 4-6 kg voer gekregen. Als je geen (of weinig) vlees of zuivel eet heb je dus veel minder landbouwgrond nodig voor je voeding. Dan hebben we zeker genoeg voor iedereen. Als we geen veevoer zouden telen zouden we vier miljard mensen extra kunnen voeden.

Kunstmest

Het maken van kunstmest kost erg veel energie dus kan je veel energie besparen als je geen kunstmest gebruikt.
Daarbij groeien gewassen vaak te snel op kunstmest wat ten koste gaat van de smaak en de voedingsstoffen. 
Bestrijdingsmiddelen zijn vaak ook slecht voor allerhande dieren en insecten. Beter is ze niet te gebruiken. De biologische landbouw gebruikt geen kunstmest en bestrijdingsmiddelen.   

Sommige producten komen van ver. B.v. Granny's (appels)  komen uit Argentinië. Het transport heeft veel energie gekost. Vandaar dat het beter is producten uit de streek te kopen. Daarnaast kan je vaak allerhande producten kopen waarvan het helemaal niet het seizoen is. Die komen dan van ver of uit kassen. Voor de groei in de kassen is meestal veel energie nodig. De kassen worden verwarmd of verlicht. Ook dat kost veel energie. Vandaar dat het beter is groenten te kopen van het seizoen en uit de streek. Dat bespaart veel energie.

Dus koop zo veel mogelijk seizoensgebonden, streekgebonden en biologische producten. Dat is het beste voor het milieu en is vaak het meest smaakvol en vers.

Labels

Daarnaast moeten we ook sociaal en slim zijn. De dieren moeten goede leefomstandigheden hebben gehad en moeten op een fatsoenlijke manier aan hun einde kunnen komen. Ze moeten komen uit bedrijven die zich aan de regels houden. Daar bestaan allerhande labels voor. Zie hier. M.b.t. vis en allerhande wilde dieren (konijnen, hazen, reeen) moeten ze gevangen of geschoten worden zonder ze uit te roeien. Het moet gebeuren op een manier dat de aanwas even groot is als wat wordt weggevangen (anders hou je niets over en ben je niet slim bezig). Zie ook hier. Daar staan aan de linker kant 40 keurmerken. Je kan ze aanklikken en zien waar dat keurmerk over gaat.

Hier staat een lesopzet over gezonde en duurzame voeding

Opdracht 1.3.3.

Leg uit waarom minder vlees, minder zuivel, meer biologisch en meer streekgebonden en seizoensgebonden goed is voor het milieu. 

Opdracht 1.3.4.

Zoek 5 labels m.b.t. voeding en leg uit wat ze betekenen.  

Gezond eten

Probeer daarnaast zo gezond mogelijk te eten. Je gezondheid is het grootste goed wat je hebt. Eet jij gezond ?

Opdracht 1.3.5.

a. Wat voor cijfer zou jij jezelf geven als het gaat over hoe gezond je eet.  Waarom ? 

b. Wat kan beter ? 

Nu maak je je er misschien niet zo druk over maar later kan je daar spijt van krijgen.

Hier staat wat men verstaat onder gezonde voeding

Opdracht 1.3.6.

Hoe zit het met het bovenstaande in de kantine op je (toekomstige) werk of op je school?

Ga in je kantine kijken en bekijk welke gezonde en ongezonde producten worden aangeboden en welke duurzame en niet duurzame.
Geef aan wat de kantine er aan kan doen dat de gebruikers gezonder en duurzamer gaan eten.   

(Je kan ook de Questionmark App downloaden. Hiermee kun je van meer dan 26.000 producten zien hoe duurzaam ze zijn. Bekijk daarmee hoe duurzaam je catering is).

Hier staat een hele cursus over gezonde en duurzame voeding.

Ga voedselverspilling tegen

Het is ook jammer voedsel weg te gooien. Het heeft veel moeite en energie gekost om het te produceren.

Opdracht 1.3.7.

Wat kan je doen tegen voedselverspilling ?
Geef 3 tips.   
Er bestaan ook al Apps voor. Kan je vinden welke ?
Veel over voedselverspilling is hier te vinden op deze site.