Open menu

Theorie

Bedrijven hebben, naast het maken van winst, ook een maatschappelijke verantwoordelijkheid voor de ecologie en voor sociale rechtvaardigheid. (ppt daarover zie >hier)

De toekomst stelt harde eisen (randvoorwaarden), zoals:
Beschikbaarheid van grondstoffen (goud, koper etc.)
Beschikbaarheid van fossiele stoffen (aardolie, aardgas, kolen etc.)
Eisen hoe (omstandigheden) producten worden gemaakt?
Voldoende inkomen genereren?

Je moet dus een visie op toekomst en op relevante duurzame issues hebben.
Weet welke ontwikkelingen op je afkomen?
Is er nog vraag naar de behoefte die jouw product invult (functie)?
Van wie ben je afhankelijk en welke ontwikkelingen spelen daar?

Door verantwoord te ondernemen kunnen bedrijven:

Hun imago versterken door gehoor te geven aan de eis van zowel consumenten, aandeelhouders, als maatschappelijke organisaties en actiegroepen, dat

- de opwarming van de aarde wordt tegengegaan (en dus energie bespaart en over gaat op groene energie)
- men meehelpt aan de strijd tegen armoede
- men ecosystemen beschermt
- men het water schoon houdt
- men de bossen behoudt
- men strijdt tegen corruptie
- men niet laat werken onder mensonterende omstandigheden
- leveranciers een eerlijke prijs krijgen en investeringen niet leiden tot rampzalige sociale
- en milieuomstandigheden.
- men tracht de effectiviteit van de werknemers te verhogen door te investeren in goede arbeidsvoorwaarden, opleidingen en verspreiding van technologische kennis
- men tracht de levens van werknemers en hun gezinnen, van leveranciers en hun arbeiders in ontwikkelingslanden te verbeteren en het milieu beschermen..     
- men de grondstoffenstromen in cirkels tracht te krijgen

Aan te raden is

- Regelmatig een tevredenheidsonderzoek onder de medewerkers te houden.
- Bied ze vooral ook opleidingen aan, zodat ze zich kunnen verbeteren.
- Geef minder kansrijke mensen ook een kans.
- Let bij de selectie van leveranciers ook op milieu en sociale aspecten.
- Blijf goed betrokken bij de ontwikkelingen in de directe omgeving.

Stappenplan

Breng daarna in kaart wat de stakeholders van uw bedrijf verwachten.

Formuleer uw mvo doelstellingen en activiteiten.
Ontwikkel aan de hand daarvan een stappenplan
Maak dan een evaluatieplan om de voortgang te bewaken.
Vergeet vooral niet alle betrokkenen te vertellen welke resultaten geboekt zijn.

Echt duurzaam ondernemen gebeurt pas als de bestuursvoorzitter en de Raad van Commissarissen echt willen.

Uiteindelijk moet een bedrijf duurzaamheid precies hetzelfde aanpakken als zaken als financieel rendement en risico.
Beloningen moeten er afhankelijk van gemaakt worden.
Er moeten doelstellingen worden geformuleerd en men moet de prestaties continu monitoren zodat kan worden bijgestuurd.

Novib heeft een brochure ontwikkeld voor ondernemers over hoe zij kunnen ondernemen met hart voor mens en milieu. Klik op brochure_mvo_Oxfam-Novib.pdf

Bedrijven hebben meer verantwoordelijkheden dan het maken van winst, zo stelt John Elkington in zijn boek uit 1997, ‘Cannibals with forks’.
Als belangrijkste reden voert hij aan dat bedrijven externe effecten hebben op mens en milieu, waarvan de kosten niet in de prijs van het eindproduct zijn meegenomen.

Bedrijven hebben, naast het maken van winst, ook een maatschappelijke verantwoordelijkheid voor de ecologie en voor sociale rechtvaardigheid.
Deze verantwoordelijkheid wordt aangegeven met de term: maatschappelijk verantwoord ondernemen.
Je zou kunnen zeggen dat een bedrijf maatschappelijk verantwoord onderneemt wanneer het rekening houdt met de belangen van de samenleving.

Een bedrijf, of het nu klein of middelgroot is of een multinational, staat midden in de maatschappij. Werknemers, leveranciers, de overheid samen met consumenten, banken en aandeelhouders: elk bedrijf heeft ermee te maken. Een onderneming opereert niet in een vacuüm, maar wordt beïnvloed door haar omgeving en oefent ook weer zélf invloed uit.

Het Nederlandse MVO-Platform waarvan o.m. mensenrechtenorganisaties en vakbonden lid zijn, omschrijft MVO als volgt: het nemen van verantwoordelijkheid voor de gevolgen van het handelen van een bedrijf op sociaal, ecologisch en economisch gebied, in de gehele productieketen en in dialoog met de stakeholders, terwijl het bedrijf daar ook verantwoording over aflegt.

Bedrijven zijn zich in de afgelopen decennia meer bewust geworden van de invloed die zij op de omgeving uitoefenen en van de belangengroepen die direct of indirect effect ondervinden van de activiteiten van een ondernemingen. Had een bedrijf vroeger vooral te maken met de eigenaren van het bedrijf, de aandeelhouders oftewel shareholders, nu moet een onderneming rekening houden met de samenleving. Groepen in de maatschappij verwachten van een bedrijf dat het zich bewust is van haar maatschappelijke verantwoordelijkheid en verantwoordelijkheid aflegt van haar bedrijfshandelen en het effect daarvan op mens en milieu.

Bedrijven krijgen zo een mandaat om te ondernemen, een ‘licence to operate’. Onderstaand schema geeft aan met welke belanghebbenden, oftewel stakeholders, een bedrijf rekening moet houden.
Maatschappelijk verantwoord ondernemen moet niet verward worden met liefdadigheidsprojecten van bedrijven. Liefdadigheid kan losstaan van de normale bedrijfsactiviteiten. Bij maatschappelijk verantwoord ondernemen gaat het erom dat een bedrijf in al zijn activiteiten een bewuste aanpak kiest. Onderzoek laat zien dat bedrijven die maatschappelijk verantwoord ondernemen het ook goed doen in economisch opzicht. Wel is er een voortgaande discussie of je maatschappelijk verantwoord ondernemen over moet laten aan de bedrijven zelf, dus via zelfregulering en bijvoorbeeld gedragscodes, of dat je het moet regelen via wetgeving.

Een duurzaam gebruik van grondstoffen, efficiencyprogramma’s, hergebruik (‘afval is grondstof’) en een goed werknemersbeleid gaan hand in hand met een goed en betrouwbaar imago van een bedrijf. En het is niet alleen goed voor de reputatie van het bedrijf , maar levert ook een stabiele winst op: risico’s worden kleiner. Dat past in het plaatje van de zogeheten Triple-P, waarin bedrijven naast winst (de P van Profit) ook de verantwoordelijkheid hebben voor sociale rechtvaardigheid (de P van People, mensen) en voor ecologische kwaliteit (de P van Planet, milieu). Dat is een goede basis voor maatschappelijk verantwoord ondernemen. Onderzoek van KPMG laat zien dat het aantal bedrijven dat rapporteert over maatschappelijk verantwoord ondernemen toeneemt.

Ook komt uit dit onderzoek naar voren dat bedrijven zich steeds meer bewust zijn van de invloed die zij op de samenleving hebben en van de reactie van hun stakeholders. Onderstaand schema geeft een overzicht van de belangrijkste redenen waarom bedrijven MVO-rapportages maken. Het laat onder meer zien dat bedrijven ethische overwegingen belangrijker zijn kan vinden, evenals hun reputatie, het motiveren van hun werknemers en de relatie met overheden. MVO als factor om kosten te besparen is ook in belangrijkheid gestegen.

De essentie van maatschappelijk verantwoord ondernemen is natuurlijk hoe bedrijven het toepassen in de praktijk. Duurzaamheidsverslagen van multinationale bedrijven zijn veelal papieren exercities.Het zijn beschrijvingen van de intenties van bedrijven. Of ze uitvoeren van wat er in die verslagen staat en hoe ze dat uitvoeren is meestal erg moeilijk na te gaan. Zelden tref je in die verslagen verwijzingen aan naar internationaal afgesproken regels.

Het woord mensenrechten bij voorbeeld zul je wel tegenkomen, maar het is belangrijker te zien of ze verwijzen naar bij voorbeeld de Universele Verklaring van de Rechten van de Mens, of naar internationale arbeidsconventies van de Internationale Arbeidsorganisatie (ILO) of naar wettelijke afspraken. Bedrijven als NIKE, Hema, C&A, Hennes & Mauritz, Unilever, Shell hebben wel gedragscodes (ofwel business codes of conduct, ethical codes of conduct e.d.), maar ook daar moet je goed zoeken naar of en hoe het wordt toegepassen.

Begrippen als minimum loon kom je wel tegen, maar van leefbaar loon bij voorbeeld wordt zelden gerept. Duurzaamheids-verslagen laten bedrijven soms controleren door accountantsbureau’s om een goedkeurende duurzaamheidsverklaring te krijgen. Maar meer dan de constatering dat wat er door het bedrijf is aangeleverd op papier, klopt met wat er in het verslag staat, houdt zo’n goedkeuring van een accountantskantoor niet in. Plaatselijke controle door externe onafhankelijke bureau’s vindt niet plaats. En in de accountantsverklaring staat ook meestal een disclaimer, zodat aan de inhoud geen rechten kunnen worden ontleend voor bij voorbeeld een rechtszaak. De meeste bedrijven willen dan ook dat maatschappelijk verantwoord ondernemen nog steeds gebeurt op basis van vrijwilligheid en niet via wetgeving. Wat is duurzaam ondernemen

Nieuwe businessmodellen "Nieuwe businessmodellen gaan over "delen, ruilen en creeren". Naast geld wordt ook gebruik gemaakt van wederzijds leveren van zorg, energie en tijd (waarna vervolgens de winst wordt verdeeld). Creeeren begint te lijken op een menselijk ecosysteem. Men begint weer cooperaties op te richten tussen bedrijven die elkaar kennen en kunnen helpen. Geven is ontvangen. Je koopt licht (en geen lampen meer) en misschien stel je er wel een andere dienst tegenover. 

B.v www.crowdaboutnow.com Daarin kan je investeren in het MKB en mag meteen meedenken. De kunst van het nieuwe samenwerken is een community en een beleving op te bouwen rond een product.

Voorbelden

Als je één pak Pampers koopt, koop je ook één tetanusspuit in Africa. Dat doodt 59.000 pasgeborenen per jaar.
Bij 2 vaccins is de moeder drie jaar beschermd. 5,3 ct gaat naar UNICEF. Dat leverde 40 miljoen op en 100 miljoen moeders werden beschermd. De merknaam is hierdoor meer waard geworen.

Als je het bioafbreekbare Sanex douchegel koopt koop je voor één inwoner in Ghana één maand drinkwater er bij. Kapotte pompen worden er door hersteld en vervangen door de duurzame Blue pomp. De omzet is twee maal omhoog gegaan en men heeft 22 pompen kunnen vervangen (á 2500 euro) voor 3000 douchegelverkopen per pomp.

Het gaat om - werken aan meervoudige waardecreatie (zowel op het gebied van people als profit en planet)  

  • (Meer uitgebreid) kijkt de duurzaamheidsnorm ISO 26000 naar (click op de afbeelding voor een vergroting)

    ISO26000

 duurzaam ondernemen

De grootste zorgen van Europese topondernemers

75 % Sociale onrust in mijn land
67 % Economische recessie
63 % Cyberaanvallen

56 % Naruurrampen in productielanden
53 % Uiteenvallen Eurozone
53 % Spanningen in grondstoffengebieden
52 % Gezondheidsramp

Grootste bedrijfsricioc's

62 % Toenemende belastingdruk
58 % Personeelstekort
52 % Grondstoffenprijzen
49 % Veranderend consumentengedrag

 

 

 

%MCEPASTEBIN%