Energie op school
Alle leden die zijn aangesloten bij de MBO-raad hebben aangegeven dat ze 50-55 % CO2 gaan besparen in 2030 t.o.v. 2020.
Dat is een hele opgave. Hoe dat professioneel kan worden aangepakt staat hier onder.
Je produceert CO2 door elektriciteit en gas die een school verbruikt.
Maar wat te doen als de school uitbreidt of krimpt. Wat te doen als het aantal studenten toeneemt of afneemt. Wat te doen als je kan spreken van een warme winter. Dan is het logisch dat je bespaart maar het jaar er op kan het dan weer anders zijn.
Je kan hiervoor corrigeren.
Je kan het energieverbruik berekenen per m2. Neem dan het vloeroppervak waar het elektriciteitsverbruik plaatsvindt of het oppervlak dat verwarmd wordt.
Dus het netto vloeroppervlak ipv het bruto oppervlak. Daar staat tegenover dat als je altijd hetzelfde neemt je ook goed kan vergelijken.
M.i. is terugrekenen naar het gebouwenoppervlak beter dan te rekenen naar hoeveel studenten er rondlopen. Meestal is het ook nog eens zo dat als je meer studenten krijgt je meer gebouwenoppervlak je nodig hebt.
Corrrigeren naar warme en koude winters kan ook.
Op internet staat de gemiddelde dagtemperatuur van een meetstation bij je in de buurt. je gaat verwarmen als de temperatuur onder de 18 graden komt. Je doet dan 18 - de gemiddelde dagtemperatuur. Was het b.v. + 2,0 graden dan doe je 18 - 2 = 16 graaddagen.
Was het 17 graden dan levert dat 1 graaddag. Alle dagen die warmer of even warm waren dan 18 graden leveren 0 graaddagen.
In exel kan je dat aangeven met de formule =ALS(18-A1<1;0;18-A1)
Je telt daaarna het aantal graaddagen van het hele jaar op. Hoe meer graaddagen, hoe kouder het jaar was en hoe meer je had moeten stoken.
Standaard is 3200,6 graaddagen. Die staat op 100 %. Nu deel je 3200,6 door het aantal graaddagen van het jaar dat je bekijkt.
In 2019 kwam ik uit op 2550,5. Dan was het jaar dus 3200,6/2550,5 = 1,25 warmer dan gemiddeld. Je gasverbruik moet je dan met 1,25 vermenigvuldigen om te corrigeren voor warme en koude jaren.
Hoeveel GJ heb je verbruikt?
Wil je weten hoeveel energie je in totaal hebt verbruikt dan moet je doen
1 kWH = 0,0036 GJ
1 m3 gas = 0,03165 GJ
Hoeveel CO2 heb je geproduceerd?
Wil je weten hoeveel CO2 je hebt uitgestoten dan moet je doen
CO2 uitstoot per m3 gas : 2 kg/m3
CO2 uitstoot per kWh grijze stroom : 0,5 kg/kWh
Uit 1 m3 gas komt evenveel energie als uit 9 kWh stroom.
Energiebelasting terugvragen ?
In de wet staat dat je energiebelasting betaalt per aansluitadres en niet per aansluiting. Als je meer dan één ean nummers (elektriciteitsaanspuitnummers)
hebt op één adres dan hoef je maar één keer belasting te betalen voor zone 1 en 2. Meestal betaal je belasting per aansluitpunt. Wat je dan teveel betaalt kan je terugvragen bij de energieleverancier (tot 5 jaar terug).
Energiemonitoring speels gevisualiseerd|
Sinds 2018 zijn bedrijven en instellingen verplicht om aan energiemonitoring te doen’, zegt Mike Metz, adviseur systeemintegratie bij Lomans. Voor de CO2-uitstoot bedachten we een vliegtuig en voor een kilowattuur een elektrische auto. Zo maakten we een dashboard waarop je bijvoorbeeld zou kunnen zien: deze maand stootten we net zoveel CO2 uit als een vliegtuig dat van hier naar Parijs vliegt. Je ziet dan ook een vliegtuig en de afgelegde afstand. Hetzelfde geldt voor de elektrische auto.
Ook worden de elektrastromen van en naar de school getoond als leidingen waar balletjes doorheen rollen. Op een zonnige dag zullen de balletjes de andere kant op lopen, naar het elektranet.
Inzicht in het energieverbruik en je energierekeningen door Rob de Vrind
Rob de Vrind is al jaren duurzaamheidscoördinator in het MBO. Sinds 1996 maakt hij energiejaarverslagen om inzicht te krijgen in het energieverbruik van zijn ROC. Maar hoe doe je dat? Hoe weet je of je werkelijk elektriciteit of gas aan het besparen bent?
Logisch dat je minder gas verbruikt als de winter warmer is dan normaal. Hoe corrigeer je daarvoor? Wat zijn graaddagen? Hoe reken je dat uit? Wat als het oppervlak van je school groter wordt of je meer of minder studenten krijgt? Hoe corrigeer je daarvoor? Hoe reken je uit hoeveel CO2 je bespaart?
Naast het besparen van energie is het ook interessant te besparen op de kosten. Wat vertellen de energierekeningen? Hoe zitten die in elkaar? Wanneer kan je energiebelasting terug vragen?
De ppt is hier te zien.
Het monitoren van je energieverbruik: hoe doe je dat? Door Ron Hendriks
Ron Hendriks, directeur van Van Beek laat zien hoe energiemonitoring en energiemanagement samenhangen, en hoe je dit praktisch kan oppakken. Van Beek is een van de eerste bedrijven (hoewel nu allang niet meer de enige) die energiemonitoringsystemen ontwikkelde. In zijn presentatie gebruikt Ron Hendriks ErbisOne (www.erbisone.com), de energiemonitoringdienst van zijn eigen bedrijf.
De ppt is hier te zien.
Wat moet je allemaal verplicht doen om energie te besparen in je onderwijsinstelling.
GA1 - Pas een automatisch energieregistratie- en bewakingssysteem (EBS) met rapportagefunctie toe, waarbij gas- en warmte- (per uur) en elektragebruik (per kwartier) van het gebouw wordt geregistreerd.
Isolatie
GB1 - Isoleer spouwmuren van gebouwen.
GB2 - Isoleer platte daken (bovenop de dakbedekking).
GB3 - Pas een automatisch sluitmechanisme toe bij overheaddeuren.
GB4 - Isoleer platte daken (onder de dakbedekking).
GB5 - Vervang in bestaande kozijnen en ramen het enkelglas door HR++ glas.
GB6 - Vervang in bestaande kozijnen en ramen dubbelglas door HR++-glas.
GB7 - Gebruik opblaasbare luchtkussens bij een vrachtwagendocking.
GB8 - Plaats een loopdeur in overheaddeuren.
Verwarming
GC1 - Pas een klokregeling toe en regel deze in.
GC2 - Pas naast de bestaande verwarmingsketel een elektrische warmtepomp toe.
GC3 - Pas een weersafhankelijke regeling toe.
GC4 - Isoleer de verwarmingsleidingen en appendages in onverwarmde ruimtes.
GC5 - Isoleer ventilatiekanalen in onverwarmde ruimtes.
GC6 - Pas een individuele regeling van de temperatuur per ruimte toe.
GC7 - Pas frequentiegeregelde circulatiepompen toe.
GC8 - Vervang directgestookte gasheaters in bedrijfshallen door directgestookte HR-gasheaters.
Ventilatie
GD1 - Pas een klokregeling toe op het ventilatiesysteem.
GD2 - Pas warmteterugwinning toe op een balansventilatiesysteem.
GD3 - Vervang ventilatoren van klasse IE1 door ventilatoren van klasse IE4 of hoger.
GD4 - Vervang indirect gedreven IE1-slakkehuisventilatoren door direct gedreven ventilatoren.
GD5 - Vervang indirect gedreven IE2-slakkenhuisventilatoren door direct gedreven ventilatoren.
GD6 - Vervang indirect gedreven IE3 slakkenhuisventilatoren door direct gedreven ventilatoren.
GD7 - Vervang ventilatoren van klasse IE2 of IE3 door ventilatoren van klasse IE4 of hoger.
Water
GE1 - Isoleer warmwaterleidingen en appendages.
GE2 - Gebruik waterbesparende douchekoppen.
GE3 - Vervang bij een indirect verwarmd voorraadvat de bestaande ketel door een HR-ketel.
Verlichting
GF1 - Pas een regeling toe op de verlichting, zodat deze buiten gebruikstijden niet onnodig brandt.
GF2 - Vervang TL8-buizen door LED-buizen.
GF3 - Vervang T5-fluorescentiebuizen door LED-buizen.
GF4 - Vervang gloei-, halogeen- en spaarlampen door LED-lampen.
GF5 - Vervang gasontladingslampen door LED-lampen.
GF6 - Vervang montagebalken en lichtlijnen met TL8-buizen door LED-armaturen.
GF7 - Vervang plafondspots met spaarlampen door LED-spots.
GF8 - Vervang wandarmaturen met spaarlampen door LED-wandarmaturen.
GF9 - Vervang wandarmaturen met halogeenlampen door LED-wandarmaturen.
GF10 - Vervang spots met halogeenlampen door LED-spots.
GF11 - Vervang railspots met halogeenlampen door LED-railspots.
GF12 - Vervang railspots met gasontladingslampen door LED-railspots.
GF13 - Vervang pendelarmaturen en opbouwarmaturen met gasontladingslampen door LED-armaturen.
GF14 - Vervang ingebouwde plafondarmaturen met TL8-buizen door LED-armaturen.
GF15 - Vervang vluchtwegsignaleringsarmaturen met TL-buizen of spaarlampen door LED-armaturen.
GG1 - Vervang armaturen met TL8-buizen door LED-armaturen.
GG2 - Vervang wandarmaturen met halogeenlampen door LED-armaturen.
GG3 - Vervang wandarmaturen met spaarlampen door LED- armaturen.
GG4 - Vervang armaturen met gasontladingslampen door LED-armaturen.
Vriezers en koelingen
FD1 - Gebruik een alternatief voor elektrische verwarming aan de binnenzijde van de glazen deur van een verticaal vriesmeubel.
FD2 - Plaats deuren voor verticale koelmeubels.
FD3 - Pas nachtafdekking toe bij semi-verticale koelmeubels.
FD4 - Plaats dagafdekking op horizontale vriesmeubels.
FD5 - Isoleer koel- en vriesleidingen.
FD6 - Koppel de verdamperventilator aan de vriesceldeur.
FD7 - Isoleer de wanden van koelcellen om warmte buiten te houden.
FD8 - Regel de verdamperventilatoren van koelcellen op basis van meerdere temperatuursensoren.
FD9 - Pas een frequentieregelaar toe om het circulatievoud te regelen bij gekoelde opslag van groente, fruit of andere plantaardige producten (levend product).
FD10 - Scheid de luchttoevoer naar de koelinstallatie van de warme lucht uit de koelinstallatie.
FD11 - Pas een condensordrukregeling op buitenluchttemperatuur toe op de koelinstallatie.
FD12 - Gebruik de restwarmte van de condensors van de koelinstallatie.
FD13 - Pas dagafdekking toe bij semi-verticale koelmeubels.
FD14 - Plaats LED-armaturen in gekoelde cellen.
FD15 - Pas heetgasontdooiing toe op de vriesinstallatie.
Apparatuur catering
FE1 - Vervang de infrarood-salamander door een salamander met automatische pan/bord detectie.
FE2 - Pas hot-fill toe bij bestaande vaatwasapparatuur in grootkeukens.
FE3 - Pas een dubbelwandige vaatwasser toe in grootkeukens.
FE4 - Pas een laagdebiet afzuigkap toe bij grootkeukens.
FE5 - Pas een elektrisch frituurtoestel toe in plaats van een gasgestookt toestel.
FE6 - Pas een elektrische combisteamer toe in plaats van een gasgestookte variant.
Je kan invullen
• Gedeeltelijk uitgevoerd,
• Alternatief uitgevoerd, en
• Niet van toepassing (omdat de uitgangssituatie niet aanwezig is)
Je moet toelichten:
• waar de maatregel wel al (gedeeltelijk) is uitgevoerd,
• welke alternatieve maatregel uitgevoerd is, en
• welk element van de uitgangssituatie niet van toepassing is.
Subsidiemogelijkheiden
• Subsidieregeling duurzaam maatschappelijk vastgoed (DUMAVA)
• Maatwerkregeling ventilatie op scholen
• Investeringssubsidie duurzame energie en energiebesparing (ISDE)
• Stimulering Duurzame Energieproductie en Klimaattransitie (SDE++)
• Subsidie van gemeente of provincie Kom je niet in aanmerking voor subsidie of is subsidie alleen niet voldoende? Kijk hieronder naar de mogelijkheden.
• Een lening bij je eigen bank
• De Scholen energiebespaarlening (warmtefonds)
• Schatkistbankieren (lening bij het ministerie van Financiën met garantstelling van het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap)
• Duurzaamheidsfondsen:
o De Duurzame scholenfonds-lening
o BNG Duurzaamheidsfonds
o Nationaal Restauratiefonds (alleen voor monumenten)
o Regionale energiefondsen
• Crowdfunding
Schooldaknrevolutie wil alle schooldaken vol met zonnepanelen hebben.
Koning Willem I College van het gas af.
In 2021 zijn de oude gebouwen van het kazernecomplex van het Koning Willem I College van het gas afgegaan. De verwarming gaat nu via warmtepompen. Hoe dat eruit ziet en wat dat betekent is te zien in het onderstaande filmpje.